Maatschappelijke discussie mede doorslaggevend
Geplaatst op 13 december 2023
Greenport West-Holland is de regionale netwerkorganisatie van overheid, bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en kennisinstellingen. Samen werken zij aan een vitale en duurzame toekomst voor het regionale tuinbouwcluster. Jaarlijks organiseert het EnergieAkkoord van de Greenport een Meet & Greet Energie. De bijeenkomst had dit jaar het thema ‘Glastuinbouw in het Energiesysteem: Dienen en Deinen’ en trok 80 bezoekers, waaronder veel ondernemers.
De bijeenkomst werd geopend door Meindert Stolk (gedeputeerde Zuid-Holland, voorzitter Greenport West-Holland). “Onze ambitie is de eerste klimaatneutrale en circulaire Greenport te worden. De weg ernaartoe moeten we samen vormgeven”, aldus Stolk. Frank van Kuppeveld (wethouder Pijnacker-Nootdorp, ambassadeur Energie Greenport West-Holland): “De glastuinbouw is de motor van de energietransitie. Het is nu zaak te werken aan randvoorwaarden, zoals een goede verbinding met de bebouwde omgeving.”
Energiemix voor de toekomst
Daarvoor is samenwerking essentieel, bleek uit de presentaties tijdens de Meet & Greet. Zo vertelde Frank Binnekamp, CEO bij netbeheerder Juva, dat voor regionale netwerken niet alleen technische oplossingen nodig zijn: “Echte innovatie zit in samenwerking. Die moet gaan over vragen als: hoe doen we meer met minder, hoe maken we een regionaal energieplan, hoe denken we verder dan het nu en wat zijn gezamenlijke energieconcepten.”
Sander Mertens (professor Energy in Transition bij de Haagse Hogeschool en directeur van Mission Zero) en Rien Bot (directeur energiebedrijf AgroEnergy) gingen in op de ideale energiemix voor glastuinbouwbedrijven. Volgens Mertens heeft die mix in de toekomst uit ook waterstof, opslag middels methanol en slim time-management met afvlakken van pieken. Bot gaf aan dat decarbonisatie ten eerste neerkomt op maximale besparing en volledige inzet van beschikbare geothermie en restwarmte. Dat moet blijven passen in een realistische ‘merit order’, waar wind en zon voor elektriciteit alleen interessant zijn bij beschikbaarheid.
In 2018 startte geothermieproject Nature’s Heat. Op de bron in Kwintsheul is inmiddels 64 hectare glas aangesloten voor duurzame warmte, vertelde Paul van Schie (tomatenteler en directeur Nature’s Heat. Komend jaar zal de bron produceren op basis van de vraag van de aangesloten telers. De warmte bij Van Schie’s bedrijf is voor 70-80% afkomstig van geothermie; het resterende deel komt van WKK. Dat deel blijft nodig om flexibel te blijven in met name de wintermaanden, aldus Van Schie.
Dubbele pet
Atoesa Farokhi is Coördinator externe samenwerking bij Amsterdam Green Campus en aangesloten bij Eat This. Ze gaf aan onder de indruk te zijn van de technische oplossingen in het tuinbouwcluster. Maar, vertelde ze, zijn dat wel de oplossingen die de maatschappij verwacht? Is het niet verwarrend dat de tuinbouw zich wil opstellen als producent van zowel verse producten als van energie? “Innovatie is voor 20% afhankelijk van techniek, en voor 80% van de vraag of mensen het willen en snappen.”
Farokhi adviseert de tuinbouw niet alleen te investeren in techniek en in het vertellen van verhalen, maar óók in het gesprek aangaan met de maatschappij: wat vinden burger, consument of andere partijen van waarde? Vinden zij de dubbelrol van de tuinbouw logisch of wenselijk? Vanuit welke waarden zet de tuinbouw zich in? “Verse producten en energie hebben voor de maatschappij andere waarden.” De maatschappij verlangt volgens Farokhi een helder verhaal als de tuinbouw zijn toegevoegde waarde wil uitleggen.
Martin van der Hout (Programmaregisseur van het EnergieAkkoord van Greenport West-Holland) heeft veel positieve terugkoppeling gekregen op de Meet & Greet Energie. “Het doel van de Meet & Greet Energie is om kennis te delen, te netwerken, en elkaar goede vragen te stellen. Dat is uitstekend gelukt, vooral ook door de constructieve discussie die werd gestart door vragen van Atoesa Farokhi en dankzij de mooie locatie van Eneco/AgroEnergy.”